Atasözleri gibi, yurdumuzun çeşitli bölgelerinde söylenen binlerce bilmece vardır. Bilhassa çocukların büyük eğlencelerinden biri olan bilmeceler ince bir düşünüşün eseridir. Çoğu, atasözleri gibi yurdumuzun her yerinde söylenip durmaktadır. Isparta ve çevresinde tes-bit edebildiğimiz bilmecelerden bir bölümünü alıyoruz:
Alemi döndürür felekten, dünyayı geçirir elekten, her başta bulunmaz bu yüksek dilekten. - Akıl -
Oyulmuş ağaçtan oluklar, içinde var kalbur kavuklar. Bu yuğurulmuş çiçek macunu ne balıklar yapar ne tavuklar. - Arı kovanı ve bal peteği -
Gel elime yapış, yürüyelim tıpış tıpış ben giderim o gider, geçtiğimiz yerlere iz eder.
- Baston -
Derisi va eşek değil, zilleri va köpek değil, hem hoplatır hem zıp-latır atarlar tokadı gerçek değil. -Def-
Kabuğu var içi yok, dandin eder pek çok, herkesleri seyre toplar, çomağı yer suçu yok. - Davul -
Soluğu var canı yok, bıçaklasan kanı yok. - Körük -
Ağzı yayvan, bacası yüce; durmaz işler gündüz-gece. Yaş alır kuru verir, herkesin ağzında bu bilmece... - Fırın ve Ekmek -
Mavi atlas, arşın yetmez, iğne batmaz, makas kesmez, usta biç
mez, terzi kesmez. - Gökyüzü -
Boş gider, dolu gelir. - Kuyu kovası -
Dolu gider, boş çıkar. - Kaşık -
Şekerden aktır, tadı yok, Havada uçar, kanadı yok. - Kar -
Başı yeşil, emir değil, Sırtı kara, kömür değil. İçi ak, peynir değil, Kuyruğu var, fare değil. - Kara turp -
Üstünde pamuk biçilir Altı çeşme içilir. - Koyun -
Cansız iki at üstünde, Canlı bir insan gider. - Nalın -
Havâyidir havâyi Yüksek yapar yuvayı O bir ince mühendistir Kuyumcular dökemez İpekçiler biçemez Onun yaptığı yuvayı - Örümcek -
Minareden attım ayıldı, Suya düştü bayıldı. - Pamuk -
Ne alınır ne satılır Ne görülür ne tutulur Ona derler küçük ölüm O gelince yatılır O gidince kalkılır. - Uyku - |